• Korrupsiyaga qarshi qanday kurashish mumkin?

• Butun mamlakatni elektr va gaz bilan uzluksiz taʼminlashning iloji bormi oʻzi?

Odatda, korrupsiyani batamom yoʻqotish mushkulligini koʻp taʼkidlaydilar.

Ammo Mixaíl Saakashvili buning uddasidan chiqdi va Gruziyada juda qisqa muddatda korrupsiyani yetarli darajada keskin kamaytirdi, byurokratiya va ortiqcha ovoragarchiliklarga barham berdi, mamlakat iqtisodining sezilarli darajada oʻsishiga zamin yaratdi.

Iqtisodchi Larisa Burakovaning ushbu kitobida mana shu islohotlarga batafsil izoh berilgan. Nashr muallifning ikki yillik kuzatuvlari mahsuli boʻlib, ilk bor rus tilida 2011-yilda chop etilgan.

1992 yilda yetmish yillik Sovet hokimiyatidan soʻng kichik Janubiy Kavkaz davlati Gruziya iqtisodiy erkinlik sari sekin va tartibsiz yurish boshladi. Eng muhim bozor-liberal islohotlar 2003 yilda, atirgul inqilobidan keyin boshlangan. Islohotlar vaziri Kaxa Bendukidze boshchiligida Gruziya byurokratiyani keskin qisqartirdi, hukumatga qarashli kasalxonalar va mehmonxonalardan tortib elektr stansiyalarigacha xususiylashtirildi, soliqlar sonini ham, soliq stavkalarini ham pasaytirdi, mehnat qonunlarini liberallashtirdi. Bu islohotlarning ahamiyati tez orada sezildi. Jahon bankining “Biznes yuritish” hisobotida mamlakat biznes yuritish qulayligi boʻyicha dunyoda toʻqqizinchi oʻrinni egalladi va bu koʻplab boy davlatlardan oldinda. Hisobotda qayd etilishicha, soʻnggi ellik yil ichida hech bir mamlakatda bunchalik tez va koʻp sohalarda bunday muhim iqtisodiy islohotlar amalga oshirilmagan.

Amerika Qoʻshma Shtatlari Xalqaro Taraqqiyot Agentligi ushbu fikrni qoʻllab-quvvatlagan holda, Gruziya soʻnggi yarim asrda “har qanday mamlakatdagi eng keng, eng chuqur va eng tezkor biznes muhiti islohotlarini” amalga oshirganini taʼkidladi. Bugungi kunda Gruziya mamlakat qanday qilib oʻzini oʻzgartirishi va bozor iqtisodiyotiga ega boʻlishining yetakchi namunasidir. Bu kitob esa butun dunyo boʻylab islohotchilar uchun saboq berish maqsadida voqea qanday sodir boʻlganligi haqida hikoya qiladi.

Muallif haqida:

Larisa Burakova – iqtisodchi, Rossiyadagi Iqtisodiy tahlil instituti xodimi. London iqtisod maktabi, Rossiyadagi Milliy tadqiqot universiteti “Oliy iqtisodiyot maktabi” hamda Pekin universitetlari bitiruvchisi. Ingliz tilidagi “The Economist” jurnali bilan hamkorlik qilgan. U bir necha bor Gruziyada boʻlib, islohotchilar va ularning muxoliflari qarashlarini ikki yildan oshiqroq vaqt davomida yaqindan oʻrgangan.