Асосий биологик хусусиятлари

Қуён ўсимликхўр кемирувчилар оиласига мансуб жонивор-дир. Жинсий ва жисмоний жиҳатдан 3-4 ойга тўлганида етилади. Урғочи қуённинг ҳомиладорлик даври 29-31 кун давом этади. Янги болалаган урғочи қуён 2-3 кундан сўнг жинсий майил билдириб, такрор уруғланиши мумкин. Тулаш мобайнида қуён момиғи осон ажралади. Момиқ олиш учун мўлжалланган қуён зотини етиштирувчи қуёнбоқарлар жониворнинг ушбу хусусиятини билиши керак. Бундай зот момиқлари ҳар 2-2,5 ойда юлиб олинади. Яхши боқилган тўрт ойлик қуён вазни 3-3,5 килограммга етади. Яъни, туғилгандаги вазнига нисбатан 60 баробар оғир бўлади. Ёш қуёнчаларда копрофагия (ўз ахлатини истеъмол қилиш), одатда, 23-24 кун ўтгач, она сутидан ташқари бошқа емлар билан ҳам озиқлана бошлаганидан сўнг намоён бўлади. Копрофагия қуёнлар организми учун фойдали хисобланади.

Қуён боқишнинг фойдали жиҳатлари

• Қуённинг гўшти пархезбоп.

• Мўйнаси ва момиғидан тайёр-ланган ашёларга бўлган талаб доимо юқори.

• Қуён тез вояга етади ва тез кўпаяди.

• Қуённи кичкина, жумладан, шаҳар томорқа хўжалигида ҳам парваришлаш мумкин.

Асосий турлари ва зотлари

Қуёнлар олинадиган махсулотга қараб 3 турга бўлинади: гўшт, гўшт-тери (мўйна) ва юнг олинадиган қуёнлар.

Қуёнлар яна қуйидаги хусусиятлари бўйича ҳам турларга бўлинади:

• юнг қопламасига кўра: қисқа юнгли, меъёрий юнгли (аксарият зотлар) ва узун юнгли (момиқли);
• танасининг катталигига кўра: йирик, ўрта ва майда.

Совет шиншилласи. Йирик, гўшт-тери олишга ихтисослаш-тирилган. Бақувват жуссаси ва қалин юнг қатлами билан фарқланиб туради. Ўртача ти-рик вазни 5 килограмм, айримлари эса 6-7 килограммгача етилади. Урғочи қуён серпушт, сутлилик даражаси юқори бўлиб, 8-12 бошгача бола боқиб, улғайтиради. Баданидаги юнг қопламаси кумуш ва кумуш-мовий тусда бўлади.